Aerodrom Batajnica: Najveći vojni aerodrom u Srbiji

Vojni aerodrom pukovnik-pilot Milenko Pavlović je najveći vojni aerodrom u Srbiji, smešten između Batajnice i Nove Pazove, na oko 25 km severozapadno od centra Beograda. Aerodrom pripada Vazduhoplovstvu i Protivvazdušnoj odbrani (PVO) Vojske Srbije i jedini je aerodrom u Srbiji sa dve asfaltne piste.

Istorija aerodroma

Nakon Drugog svetskog rata, postojala je potreba tadašnjeg Jugoslovenskog ratnog vazduhoplovstva (JRV) za izgradnjom novog aerodroma, čija bi primarna uloga bila odbrana Beograda od potencijalnih vazdušnih napada. Gradnja je započela 1947. godine, a završena 1951, kada je aerodrom zvanično otvoren.

Izgradnja Aerodroma Batajnica oslanjala se na iskustva iz perioda Kraljevine Jugoslavije, kada je 17. juna 1927. godine otvoren vojno-civilni aerodrom „Beograd“. Ovaj aerodrom, smešten u blizini Zemuna, tokom 1930-ih godina služio je potrebama prvog jugoslovenskog civilnog avioprevoznika AEROPUT, kao i jugoslovenskog kraljevskog vazduhoplovstva. Aerodrom „Beograd“ bio je dom 6. lovačkog puka, koji se istakao tokom aprilskog rata 1941. godine.

Vojna upotreba Aerodroma Batajnica

Tokom svoje istorije, Aerodrom Batajnica bio je baza mnogim jedinicama, uključujući:

• 204. lovački avijacijski puk

• 138. transportna avijacijska brigada

• 252. lovačko-bombarderska eskadrila

• Vazduhoplovno-opitni centar (VOC)

• Remontni zavod „Moma Stanojlović“

• Vazduhoplovno-medicinski institut (VMC)

Aerodrom je svedočio modernizaciji jugoslovenskog ratnog vazduhoplovstva, a 1953. godine na Batajnicu su sleteli prvi mlazni avioni tipa F-84 Thunderjet, koje je Jugoslavija nabavila od Sjedinjenih Američkih Država. Tokom 1960-ih godina, deo sovjetskih aviona MiG-21 takođe je bio smešten na ovom aerodromu.

Pred raspad Jugoslavije, 1987. godine, Jugoslavija je nabavila 16 aviona MiG-29, uključujući 14 jednoseda i 2 dvoseda.

NATO bombardovanje 1999. godine

Tokom NATO bombardovanja 1999. godine, aerodrom Batajnica bio je meta čestih napada. Ukupno je napadnut 25 puta i pretrpeo je ozbiljna oštećenja.

Savremeni značaj aerodroma

Danas je na aerodromu Batajnica smeštena 204. avijacijska baza, koja je formirana spajanjem svih vazduhoplovnih jedinica baziranih na Batajnici. Takođe, ovde se nalaze:

• Centar za obuku pripadnika Vazduhoplovstva i PVO

• Sektor za letna ispitivanja (bivši VOC) Tehničko-opitnog centra (TOC)

Aerodrom Batajnica ostaje ključni vojni objekat u Srbiji, sa bogatom istorijom i važnom ulogom u zaštiti vazdušnog prostora. Načelnik Generalštaba Vojske Srbije Milan Mojsilović doneo je 6. juna 2019. godine odluku da se Vojni aerodrom "Batajnica" preimenuje u Vojni aerodrom "Pukovnik-pilot Milenko Pavlović", tako da najveći namenski vojni aerodrom na prostoru bivše Jugoslavije više ne nosi naziv po geografskom pojmu, nego po jednom od najslavnijih pilota lovaca u modernoj istoriji jugoslovenskog i srpskog Ratnog vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane.